مقدمه
سردخانه نیز مانند هر وسیله یا تجهیزات صنعتی دیگری عمر مفید مشخصی دارد. عمر سردخانه تحت تاثیر مشخصه های بسیار زیادی کاهش یا افزایش می یابد. از جمله مواردی که به طور مشخص بر عمر مفید سردخانه اثرگذارند، میتوان به طول عمر و استحکام سالن اصلی سردخانه، کارکرد صحیح سیستم تبرید و سایر سیستم های کنترلی، سلامت عملکرد تجهیزات مهمی چون؛ کمپرسور، اواپراتور و مواردی از این قبیل اشاره کرد. عدم توجه به مواردی از این دست، موجب کوتاه شدن عمر سردخانه میشود. با این حال میتوان با استفاده از اقداماتی همچون سرویس به موقع تجهیزات و دستگاهها، در جهت تعمیر و نگهداری سردخانه و افزایش عمر مفید آن گام برداشت. به جهت اهمیت بالای این موضوع و ضرورت پیشگیری از هزینه های ناشی از خسارت های احتمالی قصد داریم تا عوامل اثرگذار بر عمر مفید سردخانه ها را بررسی کرده و دریابیم که چگونه میتوان از کاهش آن پیشگیری نمود.
عوامل موثر بر کوتاهی عمر سردخانه
عمر سردخانه تحت تاثیر عوامل متعددی از قبیل موارد زیر کاهش می یابد:
ایجاد اختلال در عملکرد سیکل تبرید سردخانه، یکی از دلایل اصلی کاهش عمر سردخانه
سردخانه ها بر مبنای سیکل تبرید تراکمی طراحی و ساخته میشوند. مهمترین جزء و در واقع قلب این سیستم، کمپرسور می باشد. مهمترین علت کوتاهی عمر سردخانه، بروز مشکل یا اختلال در کمپرسور می باشد. به این دلیل که کارکرد بهینه ی سیستم سرمایشی سردخانه تا حد زیادی به عملکرد صحیح این قطعه بستگی دارد. ایجاد مشکل در کمپرسور سبب بروز اختلال در این سیستم و خرابی تدریجی آن میشود. این امر در نهایت موجب کاهش طول عمر سردخانه خواهد شد زیرا، این پارامتر تا حد زیادی به کارکرد مناسب کمپرسور بستگی دارد.
وجود مشکل در سایر تجهیزات سردخانه
از جمله دیگر علل اساسی کاهش عمر سردخانه، وجود اختلال یا مشکل در عملکرد سایر تجهیزاتی چون؛ اواپراتور، کندانسور، خط لوله و … می باشد. ایجاد هر گونه نشتی و یا زنگ زدگی در این قسمت ها میتواند سبب کاهش فشار گاز مبرد در سیستم شود. این امر در نهایت بار سرمایشی سردخانه را تا حد زیادی کاهش داده و از عمر مفید آن خواهد کاست. علاوه بر این خرابی هر یک از این قطعات فشار مضاعفی را به کمپرسور وارد خواهد کرد و منجر به ایجاد خلل در عملکرد آن خواهد شد. از این رو با بروز اختلال در این جزء، سرمازایی در سیستم به شدت کاهش خواهد یافت. با انجام عملیات هایی در راستای تعمیر و نگهداری سردخانه میتوان از بروز مشکلاتی از این قبیل و نیز خرابی سیستم تبرید پیشگیری نمود.
خراب شدن سیستم های کنترلی سردخانه
امروزه عملکرد دستگاه ها و تجهیزات در سردخانه های صنعتی، توسط انواعی از سیستم های کنترلی اتوماتیک و نیمه اتوماتیک مانیتور میشود. این سیستم ها در واقع به برخی سنسورهای حساس به فشار، رطوبت و دما مجهز هستند. علاوه بر این میتوانند از طریق برخی مکانیسم های به خصوص، جریان های برق ورودی به تجهیزات سردخانه را بررسی و کنترل نمایند. از این رو میتوان گفت با توجه به اهمیت و اثرگذاری بالایی که این سیستم بر عملکرد تجهیزات سردخانه ای دارد، خرابی آن میتواند به طرز چشمگیری عمر سردخانه را کاهش داده و کارکرد صحیح تجهیزات بسیار مهمی چون کمپرسور را با اشکال مواجه کند.
عدم توجه به عایق بندی مناسب سالن سردخانه
عایق بندی ساختمان اصلی سردخانه از جمله مواردی است که به طور قابل توجهی بر عملکرد بهینه ی سیستم تبرید و عمر سردخانه اثرگذار می باشد. این مسئله جزو مواردی است که در بحث نظارتی کمتر مورد توجه قرار می گیرد. عایق بندی سالن اصلی سردخانه می بایست بر حسب محاسبات و برآوردهای دقیق انجام شود. اگر عملیات عایق سازی ساختمان سردخانه به طور اصولی انجام نشود، سبب وارد آمدن فشار مضاعفی به سیستم سرمایشی خواهد شد. در این شرایط میزان هدر رفت سرما از سیستم تبرید افزایش یافته و همسو با بالا رفتن دما در سالن، عمر تجهیزات سردخانه کاهش خواهد یافت. میتوان با اقداماتی از قبیل تعمیر و نگهداری سردخانه و بهبود عایق سازی آن از بروز چنین مشکلی پیشگیری نمود.
راهکارهای موثر بر افزایش طول عمر سردخانه
میتوان با انجام برخی عملیات و به کارگیری استراتژی مناسب، طول عمر سردخانه ها را تا حد زیادی افزایش داد. در ادامه به شرح مختصر برخی از موثرترین راهکارها خواهیم پرداخت.
سرویس کردن به موقع تجهیزات و دستگاههای سردخانه
همانطور که پیش تر گفته شد اختلال و خرابی تجهیزات، مهمترین علت کوتاهی عمر سردخانه می باشد. از این رو میتوان با سرویس به موقع تجهیزات و دستگاه های سردخانه از خرابی و نقص احتمالی آنها جلوگیری به عمل آورد. این روش یکی از موثرترین راهکارهایی است که میتواند منجر به افزایش عمر سردخانه شود. به این منظور بهتر است طبق یک برنامه ی زمانی مشخص، سیکل های سیستم سرمایشی را بررسی کرد و از کارکرد بهینه ی آن اطمینان حاصل نمود. علاوه بر این می بایست به طور مرتب مواردی چون؛ عملکرد مناسب کمپرسور و میزان روغن آن، کارکرد صحیح اواپراتور و کندانسور و عدم وجود نشتی در بدنه ی آنها، فشار گاز مبرد و مواردی از این قبیل را به طور دقیق مورد بررسی قرار داد و در صورت وجود مشکل، نسبت به انجام عملیات تعمیر و نگهداری سردخانه اقدام نمود.
خرید دستگاه ها و سیستم های استاندارد، موثرترین راهکار افزایش عمر سردخانه
یکی دیگر از مواردی که میتواند در افزایش طول عمر سردخانه های صنعتی موثر باشد، استفاده از دستگاه های استاندارد و با کیفیت می باشد. در نظر داشته باشید که، استفاده از سیستم ها یا دستگاه های غیر استاندارد شاید از نظر هزینه های ابتدایی برای کارفرما صرفه ی اقتصادی داشته باشد اما، در مجموع منجر به کاهش عمر سردخانه و افزایش هزینه های ناشی از تعمیر و نگهداری تجهیزات خواهد شد.
برطرف کردن پیغام های هشدار مربوط به سیستم کنترلی
سیستم کنترلی نقش بسزایی در عیب یابی دستگاهها و تجهیزات سردخانه دارد. این سیستم عملکرد بخش های حساسی از سیستم تبرید را به طور دقیق بررسی میکند، بنابراین عدم توجه به هشدار ناشی از نقص این بخش ها میتواند مهمترین علت کوتاهی عمر سردخانه باشد. از این رو بهتر است به پیغام های هشداری که توسط این سیستم صادر میشود، توجه نموده و نسبت به رفع عیب مذکور اقدام نمایید تا بر طول عمر مفید سردخانه بیافزایید.
جمع بندی
سردخانه نیز مانند هر دستگاه یا وسیله ی صنعتی، طول عمر به خصوصی دارد. عمر سردخانه ها تحت تاثیر عوامل متعددی کاهش یا افزایش می یابد. مواردی از قبیل؛ اختلال در عملکرد سیکل تبرید، وجود مشکل در سایر تجهیزات، خراب شدن سیستم های کنترلی و عدم توجه به عایق بندی مناسب سالن سردخانه از جمله مهمترین علل کاهش عمر سردخانه ها می باشند. در این راستا میتوان با انجام اقداماتی نظیر؛ برطرف کردن پیغام های هشدار مربوط به سیستم کنترلی، خرید دستگاه ها و سیستم های استاندارد، تعمیر و نگهداری سردخانه و تجهیزات، عمر مفید سردخانه ها را افزایش داد.